سرگیجه یکی از علائم بسیار ناراحت کننده است. در بیماری منییر، سرگیجه به صورت حملات سرگیجه کیفیت زندگی بیمار را مختل می کند. این بیماری که بیشتر بانوان میانسال را درگیر می کند، می تواند با علائم دیگری همچون افت شنوایی، احساس پری یا فشار در گوش مبتلا و وزوز گوش همراه باشد. علل متعددی می توانند در بروز این بیماری سهیم باشند. زمینه ژنتیکی، عوفنت های ویروسی، ننوشیدن زیاد مایعات به ویژه آب، استعمال دخانیات از جمله قلیان و عوامل مربوط به دستگاه ایمنی بدن نقش زیادی در بروز این بیماری گوش داخلی ممکن است ایفا کنند. بیماری منییر با تحت تاثیر قرار دادن گوش داخلی باعث اختلال در حس تعادل می شود و بیماری مستقر می گردد. اگر کسی به علائم بالا دچار است باید به پزشک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کند. پزشک معالج علاوه بر معاینه ممکن است برخی از تست ها را برای بیمار درخواست نماید. شنوایی سنجی هم یکی از آزمون هایی است که برای تشخیص بیماری منییر اهمیت زیادی دارد. تست های تعادلی بسیار متنوعی وجود دارند که می توانند وضعیت کارکرد گوش داخلی را به ما نشان دهند. از آن جایی که بیماری در برخی از نقاط مغزی مانند ساقه مغز و مخچه هم ممکن است با همین علائم همراه باشد، پزشک برای رد کردن این بیماری ها اقدام می کند. برای این منظور، ممکن است پزشک برخی از انواع تصویربرداری پزشکی مانند ام آر آی درخواست نماید. برای درمان بیماری منییر ابتدا باید روی اصلاح شیوه زندگی بیمار تمرکز نمود. افزایش مصرف آب و نوشیدن مایعات فراوان قدم نخست است. این کار به همراه کاهش مصرف نمک تا حدود زیادی از دفعات بروز علائم بیماری منییر و شدت آنها می کاهد. همچنین ترک سیگار و عدم استفاده از قلیان بسیار مفید است. با کاهش فشار هوا مثلا در فصل پاییز هم احتمال وخیم شدن علائم بیماری منییر وجود دارد. درمان دارویی بیماری منییر بسیار متنوع ممکن است باشد. داروهای تجویزی به علائم هر بیمار و شرایط سلامتی هر فرد بستگی دارد. گاهی ممکن است برای کنترل علائم بیماری منییر یک جراحی روی گوش داخلی لازم شود. دکتر علی کوهی دانش آموخته رشته فوق تخصصی جراحی گوش و حلق و بینی از دانشگاه استنفورد آمریکا آماده پذیرش بیماران مشکوک به بیماری منییر در مطب خود در تهران هستند.

 

منبع:

از پادکست دکتر علی کوهی از اینستاگرام

 

گوش میانی هر فرد، وظیفه انتقال امواج صوتی از پرده گوش تا دریچه بیضی در روی حلزون شنوایی را بر عهده دارد. در یکی از ظریف ترین ساختارهای مکانیکی بدن، سه استخوان بسیار ظریف در گوش میانی قرار دارند. این سه استخوانچه به گونه ای به هم وصل هستند، که لرزش پرده گوش به دنبال دریافت امواج صوتی را به صورت انرژی حرکتی به دریچه بیضی منتقل می کنند. اگر به هر دلیلی این استخوانچه های آسیب ببینند و توانایی حرکت را از دست بدهند، روی قدرت شنوایی فرد تاثیر منفی می گذارد. عوامل متعددی می توانند باعث آسیب استخوان های ظریف موجود در گوش میانی شوند. عفونت گوش میانی به خصوص اگر به طور عودکننده و مکرر اتفاق بیفتد، شایع ترین علت آسیب به استخوانچه ها محسوب می شود. پارگی پرده گوش، کلستئاتوم، ضربه های نافذ و غیرنافذ، تومورها و هر عاملی که به گوش میانی آسیب بزند می تواند باعث اختلال در کارکرد مجموعه استخوانچه های گوش میانی شود. برای ترمیم آسیب وارده به گوش میانی انجام یک عمل جراحی توصیه می شود که اوسیکولوپلاستی نام دارد. اوسیکول واژه لاتین است که معنای آن استخوانچه است و پلاستی به معنی ترمیم است. اوسیکولوپلاستی به عمل جراحی در ناحیه گوش میانی گفته می شود که هدف آن ترمیم استخوانچه های موجود در گوش میانی و برگرداندن کارکرد این مجموعه به بهترین حد ممکن است. برای انجام اوسیکولوپلاستی روش های متعددی وجود دارد. انتخاب روش انجام عمل جراحی به آسیب وارده به استحوانچه ها و سایر اجزای گوش بستگی دارد. گاهی امکان استفاده از استخوانچه های آسیب دیده وجود دارد. به عنوان نمونه، با تراشیدن نقاط آسیب دیده کوچک می توان همچنان استخوان های ریز گوش را حفظ کرد و دوباره آنها را در جای مناسب خود کار گذاشت. اما گاهی استخوان های ظریف موجود در گوش میانی چنان آسیب دیده اند که امکان استفاده از آنها وجود ندارد. در این حالت از پروتزها به جای استخوانچه های خود بیمار استفاده می شود. پروتزها در طرح ها و از جنس های مختلف تولید می شوند. پروتزهایی که از جنس تیتانیوم هستند، با بهترین نتایج و کمترین عوارض همراه بوده اند و به همین دلیل امروزه بیشتر از پروتزهای تیتانیومی استفاده می شود. بر اساس این که کدام استخوانچه های ریز در گوش میانی قابل استفاده نیستند، ممکن است از طرح های مختلف پروتز برای هر بیمار استفاده شود. به هر حال، این عمل جراحی به لحاظ عوارض و مشکلات پس از عمل جراحی جزو جراحی های سبک محسوب می شود. ممکن است پزشک جراح از بیمار بخواهد که پس از عمل جراحی تا سه چهار هفته از کار سنگین، از فعالیت هایی که با ضربه به سر ممکن است همراه باشد مانند برخی ورزش ها، از سفر هوایی و از وارد شدن آب به گوش پرهیز نماید. اگرچه نتیجه عمل جراحی اوسیکولوپلاستی به لحاظ افزایش قدرت شنوایی در بیشتر موارد بسیار خوب است اما نباید انتظار داشت که همه افراد تحت عمل جراحی به همان قدرت شنوایی پیش از آسیب گوش میانی دست می یابند. دکتر کوهی متخصص جراحی گوش و حلق و بینی از دانشگاه استنفورد آمریکا آماده پذیرش بیماران نیازمند به جراحی اوسیکولوپلاستی در تهران هستند.

 

منبع:

پادکست جناب آقای دکتر کوهی

 

 

 

تومورها دو نوع دارند: سرطانی که به آنها بدخیم هم گفته می شود و غیرسرطانی که به آنها خوش خیم می گویند. آکوستیک نورینوما یک تومور خوش خیم و غیرسرطانی است که از سلول های شوان روی رشته عصبی تعادلی (وستبولار) ناشی می شود. این بیماری نام های دیگری هم دارد: شوانوم وستیبولار، آکوستیک نوروما و تومور سلول شوان. این بیماری در بیشتر مواقع فاقد علامت است اما به تدریج با افزایش اندازه تومور ممکن است با کاهش قدرت شنوایی، وزوز گوش، احساس عدم تعادل، سرگیجه و بی حسی صورت یا فلج عضلات صورت همراه باشد. علت بروز آکوستیک نورینوما این است که یک ژن موجود روی کروموزوم شماره 22 دچار اختلال کارکرد می شود. در حالت سلامتی، کارکرد طبیعی این ژن باعث تولید پروتئینی می شود که تکثیر سلول های شوان را کنترل می کند. اختلال در کارکرد این ژن باعث بروز آکوستیک نورینوما می شود. تاکنون عوامل خطرزای خاصی برای این بیماری مشخص نشده است مگر بیماری نوروفیبروماتوز نوع دو. نوروفیبروماتوز نوع دو یک بیماری ارثی به شمار می رود. در حدود 5 درصد از افراد مبتلا به آکوستیک نورینوما به نوروفیبروماتوز نوع دو مبتلا هستند. این افراد به طور معمول، در هر دو طرف، هم راست، هم چپ، به آکوستیک نورینوما مبتلا می شوند. اگرچه تومور آکوستیک نورینوما به سایز نقاط بدن منتشر نمی شود اما ممکن است با افزایش سایز به عوارض متعددی منجر شود. گاهی این عوارض دائمی هستند و برطرف نمی شوند. فقدان دائمی حس شنوایی، وزوز گوش، مشکلات حفظ تعادل، بی حسی صورت یا فلج عضلات صورت در لیست عوارض این بیماری قرار دارند.

در صورت شک به آکوستیک نورینوما باید به پزشک مراجعه کرد. شنوایی سنجی و تصویربرداری پزشکی از ارکان تشخیص این بیماری محسوب می شوند. اما آر آی روش برگزیده برای رویت حتی تومورهای کوچک آکوستیک نورینوما به شمار می رود. در صورتی که امکان ام آر آی وجود نداشته باشد، سی تی اسکن روش مناسبی محسوب می شود اما دقت ام آر آی را در تشخیص تومورهای ریز ندارد. روش درمان تومور به عوامل متعددی بستگی دارد. شرایط بیمار و وضعیت تومور در تصمیم گیری و انتخاب نوع درمان تاثیر فراوانی دارد. عمل جراحی و خارج ساختن تومور یکی از روش های درمانی به شمار می رود. انواع رادیوتراپی مانند رادیوسرجری استریوتاکتیک از دیگر روش های درمانی هستند. در برخی موارد، می توان فقط تومور را پایش کرد و در صورت افزایش اندازه تومور، درمان را آغاز کرد.

 دکتر کوهی متخصص گوش و حلق و بینی

سئو سایت پزشکی

 

 

منبع:

mayoclinic

 

 

 

nhs

به فضایی از گوش که در پشت پرده گوش قرار دارد، گوش میانی گفته می شود. گوش میانی در حس شنیداری افراد نقش مهمی ایفا می کند.

ساختار گوش میانی

در گوش میانی سه استخوان ظریف قرار دارند که ارتعاشات فیزیکی ناشی از اصوات را از پرده گوش یا همان پرده صماخ می گیرند و به گوش داخلی منتقل می نمایند.

هر گونه مشکل در گوش میانی می تواند روی شنوایی تاثیر بگذارد.

گوش میانی از راه یک مجرا به نام کانال اُستاش با حلق در ارتباط است. این مجرا سه کار انجام می دهد:

1. تهویه هوای موجود در گوش میانی
2. تخلیه ترشحات گوش میانی به سمت حلق
3. محافظت از گوش میانی در مقابل ورود عوامل بیماریزا

 اگر این کانال استاش به هر دلیل مثلا به دلیل آلرژی یا سرماخوردگی از داخل حلق مسدود شود، چه اتفاقی می افتد؟ هوای داخل گوش میانی به طور کامل جذب خون می شود. سپس، حالت مکش یا خلاء موجود در این فضا، باعث تجمع مایع در گوش میانی می گردد.

این مایع در ابتدا استریل است و باکتری یا ویروسی در آن نیست. اگر به هر ترتیب، باکتری یا ویروسی موفق شوند به محل تجمع این ترشحات راه یابند، در آنجا تکثیر شوند و استقرار یابند، عفونت گوش میانی اتفاق می افتد.

عفونت گوش میانی چیست؟

بنابراین به هرگونه استقرار عوامل عفونی به خصوص باکتری در پشت پرده گوش، عفونت گوش میانی گفته می شود.

علائم عفونت گوش میانی

با توجه به آنچه در بالا گفته شد، علائم عفونت گوش میانی به طور معمول، شامل موارد زیر می شود:

• گوش درد
• مشکلات شنوایی یا همان گرفتگی گوش
• ترشح مایع از گوش

علائم بالا در صورت بروز عفونت گوش میانی در بزرگسالان تظاهر می یابد. اگر عفونت گوش میانی در کودکان رخ دهد علائم زیر را به طور شایع شاهد خواهیم بود:

• اختلال در خواب
• گریه کردن زیاد
• بی تابی
• تب
• سردرد
• کاهش اشتها

آیا لوزه سوم در کودکان با بروز بیشتر عفونت گوش همراه است؟

در بسیاری از کودکان لوزه ها بزرگ می شوند. لوزه سوم که در انگلیسی به آن آدنویید (adnoid) می گویند در بالای حلق و پشت بینی قرار دارد. سوراخی که کانال استاش از راه آن گوش میانی را به حلق متصل می کند در نزدیکی آن وجود دارد. اگر آدنویید یا همان لوزه سوم بزرگ شود، با انسداد لوله استاش زمینه را برای عفونت گوش میانی فراهم می کند.

پیشگیری از عفونت گوش میانی

برای جلوگیری از ابتلا به عفونت گوش میانی باید نکات زیر را رعایت کرد:

• پرهیز از کشیدن سیگار یا قلیان یا قرارگیری در معرض دود دست دوم آنها
• جلوگیری از سرما خوردن تا حد امکان
• بالا نگه داشتن نوزاد یا نونهال در زمان تغذیه با شیشه شیر

درمان عفونت گوش میانی

به طور کلی، درمان عفونت گوش میانی شامل دو بخش است:

• تسکین درد که برای این منظور داروهای خوراکی ممکن است تجویز شود
• آنتی بیوتیک ها شاید یکی از بخش های مهم رفع عفونت از گوش میانی باشند. تجویز زودهنگام آنتی بیوتیک در نونهالان زیر شش ماه سن باید در اسرع وقت آغاز شود.

 

 

جابه جایی مایع گوش

گوش داخلی از دو بخش شنوایی و تعادلی تشکیل شده است. این بخش ها شامل یک سری حفرات و دهلیزهایی هستند که با اسامی مختلف نامگذاری شده اند. به عنوان نمونه، حلزون گوش مسئول شنوایی و کانال های نیم دایره ای مسئول شناخت وضعیت و حفظ تعادل هستند.

درون این ساختارها که در گوش داخلی قرار دارند، پر از مایع است. نام این مایع اِندولنف است. در حقیقت، جا به جایی مایع اندولنف درون سیستم های تعادلی ( دستگاه وستیبولار) در گوش داخلی، سیگنال های عصبی لازم را به مغز می فرستد. مغز بر اساس این سیگنال ها و سایر سیگنال های عصبی از سایر نقاط بدن مانند عضلات و مفاصل از وضعیت کنونی بدن و سر مطلع می شود.

حس تعادل چگونه حفظ می شود؟

در اواسط قرن نوزدهم میلادی با آزمایش هایی که روی کبوتر انجام شد، نقش کانال های نیم دایره ای موجود در گوش داخلی در حفظ تعادل مشخص گشت. وقتی کانال های نیم دایره ای در گوش داخلی یک کبوتر مختل می شد، سر کبوتر به همان سمت حرکت هایی عجیب انجام می داد.

به عبارت دیگر مشخص شد که کانال نیم دایره ای سیگنال های عصبی به مغز می فرستد که به حفظ تعادل سر و بدن می انجامد.

پیشرفت تحقیقات نشان داد درون هر یک از ساختارهای کانال های نیم دایره ای و همچنین کانال های پایینی آنها که اوتریکل و ساکول نام دارند، سلول های ظریف حسی قرار دارند. نوک این سلول های موهایی قرار دارند که با تغییر جهت آنها، روند ارسال پیام های عصبی دچار تغییر می شود.

همچنین برای افزایش دقت این سیستم روی محل تجمع سلول های حسی دارای مو را یک غشای محتوی کریستال های ظریف به نام غشای اتولیتیک فرا گرفته است. هر گونه جا به جایی این مایعات در گوش داخلی باعث تغییر حالت موهای موجود در نوک سلول های حسی می شود و بدین ترتیب مغز از حرکات بدن و وضعیت آن مطلع می شود.

اگر بخواهیم دقیق تر این سیستم را مورد ارزیابی قرار دهیم باید بگوییم:

?         کانال های نیم دایره ای مسئول حس شتاب زاویه ای بدن و سر هستند

?         اوتریکل و ساکول مسئول شناخت و ارسال سیگنال های عصبی مرتبط با شتاب خطی حرکت سر و بدن هستند

اگر سیستم تعادلی آسیب ببیند چه اتفاقی می افتد؟

سیستم تعادلی هر طرف از بدن به طور هماهنگ با طرف دیگر کار می کند. وقتی سر فرد به سمت چپ خم می شود، میزان ارسال پیام عصبی از گوش داخلی سمت چپ کم می شود وارسال پیام عصبی از دستگاه تعادلی سمت راست غالب می شود.

بدین معنا که سیستم های تعادلی گوش های چپ و راست بدن طوری کار می کنند که میزان کل پیام های ارسالی به مغز به یک اندازه باشد. اگر سیستم تعادلی یک طرف لطمه ببیند و هیچ پیامی به مغز نفرستد، گوش طرف مقابل که سالم است مدام به مغز پیام می فرستد. میزان این پیام ارسالی دو برابر حالت طبیعی است و مغز این پیام رو چنین تعبیر می کند که سر در حال گردش است و فرد احساس سرگیجه می کند.

دکتر علی کوهی